Hoekom Durban So Onbeskaaf Is
Uit Divinity Student
deur Herman Charles Bosman
Ons kon nie help om te voel dat At Naudé op ’n buitengewone en ’n taamlike eienaardige manier opgetree het nie. Hy het eers so half opgestaan en ’n beswaarde kreun geuiter. Toe het hy skielik weer teruggesak in sy riempiestoel, terwyl hy terselfdertyd op ’n wanhopige manier met sy regterhandse palm teen sy voorkop geklap het. Sy gelaatstrekke was merkbaar verwronge.
“Dieselfde kinderagtigheid,” het At Naudé uitgeroep, “wat veronderstel is om slim te wees, of wat veronderstel is om snaaks te wees. Ek kan dit net nie meer vat nie, hierdie swarigheid wat kamstig Marico-pret is. As dit nie Jurie Steyn is wat dit doen nie, is dit Chris Welman. Of dis Gysbert van Tonder. En as dit nie Jurie Steyn se vrou is nie, is dit oupa Bekker, of dis ek. En as dit nie ek is nie, is dit – o, ek sê jou, dit maak my mal. En wanneer ek die draadloos aanskakel, is dit dieselfde ding.”
~
Toe het oupa Bekker gesê dat as dit die beskawing was waarvan At Naudé wou wegkom, wel, daar was altyd Durban. Hy was nog net een keer in Durban, het oupa Bekker gesê. En hoe hy in die eerste plek by Durban gekom het, was nogal ’n hele storie, het oupa Bekker bygevoeg. Maar Durban was ’n taamlike goeie plek om te besoek as jy genoeg gehad het van die beskawing.
“Dis dieselfde ou storie,” het At Naudé vir oupa Bekker laat verstaan. “En ek weet nou ook presies wat jy gaan sê. Dit was in die ou dae. En jy het met ’n muilwa daarheen gegaan. Of jy was ’n transportryer, en jy het met ’n ossewa daarnatoe gegaan. En op pad daarheen het jy ’n jong teologiestudent tot by Kimberley laat saamry.”
~
“Elke keer wat oupa Bekker praat, klink dit vir my asof hy deur ’n aankondiger oor die draadloos bekend gestel word, en asof daar iemand is wat die klavier speel vir agtergrondeffek. Jy verstaan, vir my is oupa Bekker nie meer eg en opreg nie.
“Selfs die manier wat hy agter sy stoel spoeg – jy sien, vir my lyk dit asof dit ’n soort aanstellerige manier van spoeg is. Ek voel nie dat oupa Bekker spoeg sommer net omdat hy dit moet doen nie.”
Ons het met verbasing na At Naudé gekyk. Dit was duidelik dat hy heel ontstem was en dat dit beroerd met hom gegaan het – dit was as gevolg van die lees van koerante, en omdat hy te veel beskawing oor die draadloos gekry het. Daar was geen manier om te weet waar dié soort van ding kon eindig nie. Ons het gevoel dat, as ons kon, ons hom graag wou help.
Vir At Naudé se onthalwe, was dit vir ons ’n verligting om weer ’n keer oupa Bekker se stem te hoor.
“Die laaste keer wat ek Durban toe gegaan het, was nie in die ou dae nie, maar twee jaar gelede,” het oupa Bekker gesê. “En waarom ek gesê het dat dit soos ’n storie was, was omdat ek met ’n trein daarheen gegaan het. Ek het nog nooit in my lewe so ver met ’n trein gery nie. En vir my was dit ’n wonderlike ding. Anders sou ek nooit geglo het dat mens so ver met ’n trein kon reis nie. Dit was nie eers een keer nodig om uit te klim en te loop nie, of om oor te klim na ’n poswa nie, of om op ’n klaar opgesaalde perd te klim waarmee ons op ’n ruiterpaadjie oor die ergste deel van die rante kon kom nie.”
“Dan kon dit nie in die Unie gewees het nie,” het Chris Welman dit uitgebasuin om te probeer om daarvan ’n grap te maak. “Jou reistog kon tog nie met die S.A.S. gewees het nie.”
Ons was bly dat oupa Bekker vir Chris Welman geïgnoreer het.
“Die hele reis deur was daar geen probleme nie,” het oupa Bekker aangegaan. “Dít het eers gekom toe ek by die stasie afgeklim het en ’n Zoeloe gekom het en my reistas uit my hande geneem het. In my hele lewe het ek nog nooit so ’n Zoeloe gesien nie. Hy het die horings van ’n bul op sy kop gehad en skulpe uit die see aan sy voete. Dit was net soos my oupa my vertel het hoe die Zoeloes by Vegkop aangetrek was.”
Hieroor het ons natuurlik lekker gelag. Jy sien, dié van ons wat al in Durban was, het geweet van die riksjaboys – die manier wat hulle aangetrek het om boosaardig te lyk. Maar al wat hulle gedoen het, was om jou en jou bagasie na ’n hotel toe te vervoer.
“Daardie soort praatjies …” het At Naudé begin, met sy lippe smalend opgetrek, “en ek veronderstel dat, toe jy by die hotel aangekom het …”
“Dis hoekom ek sê dat Durban so onbeskaaf is,” het oupa Bekker verduidelik. “Want dit was eers toe ons by die hotel aangekom het dat die riksjatrekker verskoning begin maak het oor die bruin skoenpolitoer wat van sy ken begin afkom het. Hy moes werk om by die kollege te kon studeer, het hy my vertel. Hy het gesê dat dié werk bestendiger was as om babas op te pas of om gras te sny. En die skulpe aan hom het geratel terwyl hy gepraat het.
“Die riksjaboy het gesê dat hy ’n teologiestudent was.”
Next →
← Previous
