Die groot Boere-ontsnapping

Resensie

Ook beskikbaar op Kindle

Hierdie boek is Willie Steyn se eerstehandse weergawe van wat ongetwyfeld die grootste ontsnappingsveraal van die Anglo­Boereoorlog is.

Hy was een van seshondred Boere wat per skip na die eiland van Ceylon gestuur is om daar in die Diyatalawa­kamp geïnterneer te word. Die skip was op ’n donker, maanlose nag in die hawe van Colombo vasgeanker toe Steyn en vier van sy mede­gevangenes een­-een met ’n tou in die water afsak terwyl Britse soldate om die skip patrolleer. Die “vyf swemmers” (soos president Paul Kruger hulle later beskryf het) is deur ’n offisier van ’n Russiese skip uit die see opgepik en aan boord geneem.

Die Russe het die Boere met eer bejeën en beskerm, ook nadat hulle by Feodosia in die Krim aan wal gegaan het. Van daar is hulle na St. Petersburg, Berlyn, Utrecht, Den Haag en Amsterdam. Ná ’n kort verblyf in Amsterdam, het hulle onder skuilname op ’n Duitse skip van Hamburg na Duits­-Suidwes-Afrika gevaar. Met groot moeite het hulle van daar teruggekeer na Suid-Afrika, waar Willie Steyn gedurende die guerrilla­fase van die oorlog by Maritz en Smuts se kommando’s in die Kaapkolonie aangesluit het.

Steyn eindig hierdie boeiende verhaal met ’n humoristiese weergawe van die konsternasie toe die Britse offisiere in Colombo ontdek het dat vyf van hulle gevangenes ontsnap het – iets wat hulle nooit gedink het moontlik was nie.

Die bekoring van Willie Steyn se persoonlike weergawe lê in die onderbeklemtoning en die feitlike eenvoud daarvan. Hy probeer homself nie as ’n held voorstel nie en maak geen aanspraak op roem nie, maar die intensiteit en krag van die vertelling verhoog namate dit ontvou.

Vanaf die oomblik dat hy op die slagveld gevange geneem word, het Willie Steyn een doel voor oë: Hy gáán ontsnap. Die leser word bewus van hierdie dwingende dryfkrag, en leer Willie ken as ’n ongebonde gees, wat selfs in gevangenskap nooit sy brandende begeerte en vasberadenheid om tot die stryd terug te keer, verloor nie.

Deneys Reitz – skrywer van Kommando en bekend vir sy eie dapperheid – het in 1903 Steyn as “een van ons dapperste burgers” beskryf, en sy ontsnapping as ’n daad “sonder weerga in die geskiedenis van ontsnapping” genoem.

 ISBN 9780992201548



Pin It Fancy